مشخصات فردی و زندگینامه
نام:محمدرضا
نام خانوادگی:آقاجانی قناد
پست الکترونیک:Mraghajani@yahoo.com
تخصص ها:فقه و اصول ، حقوق ، الهیات و معارف اسلامی

زندگی نامه

اینجانب در سوم خرداد ماه 1345 در شهرستان قم در خانواده ای مذهبی دیده به جهان گشودم. پدرم فروشنده لوازم خانگی در بازار قم بود و پدر بزرگم از بازاریان متدیّن قم، که به شغل قنادی و قندریزی اشتغال داشت و از این رو او را «حاج شیخ علی قناد» می نامیدند. پدربزرگ مادری ام، مرحوم شیخ محمد علی انصاری قمی مترجم غررالحکم و دررالکلم می باشد که نهج البلاغه مولا علی علیه السلام را نیز ترجمه کرده و به علاوه  آن را در پنج جلد و شصت هزار بیت، در قالب نهج البلاغه منظوم به نظم در آورده است. وی همچنین کتابهایی در پاسخ به ایراد شبهات دربارۀ تشیع و روحانیت با عنوانهایی چون «دفاع از اسلام و روحانیت» و در پاسخ به بداندیشان نگاشته و نیز وصایای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر غفاری را با عنوان «دُرج گهر» به سلک نظم کشیده و اشعار فراوانی نیز در مدح اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و جایگاه فقیهان در حوزه علمیه قم و نجف و اقدامات آنان سروده که با عنوان «دیوان انصاری» انتشار یافته است. خانواده مادری این حقیر، به دلیل وجود عالمان دین و مردان روحانی، از ویژگی خاصی برخوردار است. عموی مادرم، مرحوم شیخ مرتضی انصاری قمی واعظ شهیر ایران در دهه چهل بود که در اکثر نقاط ایران به وعظ و ارشاد مردم می پرداخت. و به همراه مرحوم «محمد تقی فلسفی» قدومش در همه جا گرامی داشته می شد و گروهی از مردم قم و مؤمنین تهران، هنوز خاطره منبرهای شیرین ایشان را به یاد دارند. وی به «حاج انصاری واعظ» شهره بود و در سال 1349 در قم وفات یافت. از دیگر عموهای مادرم، مرحوم حجت الاسلام شیخ احمد انصاری و حجت الاسلام شیخ محمود انصاری، از فعالان حوزه علمیه نجف بودند که یار و یاور مراجع بزرگوار تقلید در کار اداره حوزه علمیه و رسیدگی به امور طلاب علوم دینی و اقدامات عام المنفعه به حساب می آمدند که حاج شیخ احمد انصاری که بازوی اجرایی آیت الله العظمی خویی در حوزه نجف بود، پس از شهادت آیت الله صدر به دلیل همراهی با ایشان، توسط رژیم بعثی صدام دستگیر و مظلومانه در زندانهای این رژیم به شهادت رسید. دایی اینجانب جناب حجت الاسلام والمسلمین ناصر الدین انصاری قمی از محققان کوشای حوزه علمیه قم می باشد که ضمن تدریس فقه و اصول، تألیفات فراوانی به صورت مقاله و کتاب درباره زندگی علمای دین نگاشته و کتاب «علمای قم»، «کتابشناسی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها» و «خورشید فقاهت» (زندگی نامه آیت الله العظمی گلپایگانی) از آثار ایشان است. شوهر خاله این ناچیز، حضرت آیت الله العظمی سید محمد علی علوی گرگانی، مدرس دوره خارج فقه و اصول و صاحب رساله عملیه در حوزه علمیه قم می باشد. حجت الاسلام مهدی انصاری قمی پسر عموی مادرم و دیگر شوهر خاله این حقیر است که کتاب «شیخ فضل الله نوری رویارویی دو اندیشه» از آثار اوست و کارهای زیادی به صورت تحقیق و تصحیح کتب دینی به خصوص در آثار فیض کاشانی به انجام رسانده است. تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه ملی و غیر دولتی «روحانی» در سال 1350 در قم شروع کردم. در این مدرسه آموزشهای دینی به نحو جدی تری دنبال می شد. دوره راهنمایی را در مدرسه امیر کبیر قم (1356) و دین و دانش (1357) گذراندم. مدرسه دین و دانش به مدیریت شهید بهشتی در دهه چهل بنیان نهاده شده بود. معلمان دانشمندی همچون سید عباس اسماعیلی طبا مرا از دانش و دیانت خویش سیراب می کردند.دیپلم تجربی را در سال 1363 در همین دبیرستان گرفتم. در حالی که آموزگاران به قبولی من در رشته پزشکی امیدوار بودند با توجه به ارتباط خانوادگی من با سلسله جلیله روحانیت، یکسره به حوزه آمدم و در مدرسه مبارکه رضویه به تحصیل در پایه دوم حوزه (سیوطی و حاشیه) مشغول شدم، چرا که جامع المقدمات را در فرصت های دبیرستان خوانده بودم. در مدرسه رضویه از استادانی چون حجةالاسلام مهدی هادوی تهرانی و حجةالسلام محسن کدیور و استاد حجةالاسلام طالقانی و استاد آقا جواد فاضل لنکرانی به ترتیب در درسهای حاشیه، سیوطی، مغنی و معالم بهره بردم. استاد مختصر المعانی حجة الاسلام حسن عرفان بود. پس از دو سال تحصیل در مدرسه رضویه به سال 1365 وارد درس آزاد حوزه برای پایه چهارم شدم. لمعه را نزد استاد آیت الله رضا استادی و مرحوم استاد وجدانی فخر فرا گرفتم و اصول فقه را در محضر استادانی همچون حجةالاسلام حسن ممدوحی و دیگران آموختم. در آزمون سالانه مرکز مدیریت حوزه علمیه قم در پایه چهارم رتبه اول و در پایه هفتم رتبه سوم و در پایه هشتم رتبه دوم را به ترتیب در سالهای 1365، 1368 و 1369 احراز نموده و از سوی امام راحل و آیت الله گلپایگانی مورد تشویق قرار گرفته و هدایایی دریافت نمودم. هدایای مربوط به پایه هشتم را از دست مقام معظم رهبری در اولین سفر ایشان به قم پس از مسئولیت رهبری در مدرسه فیضیه دریافت کردم. به لطف الهی درس رسائل را نزد استاد اعتمادی و مکاسب را نزد مرحوم استاد پایانی، استاد سید علی محقق داماد و مرحوم حجةالاسلام ابوالحسن مصلحی اراکی فرزند مرجع عالیقدر خواندم. کفایة الاصول را نیز نزد مرحوم استاد پایانی و حجةالاسلام موسوی تهرانی و حجةالاسلام و المسلمین گنجی تلمذ نمودم. بنابراین پایه نهم حوزه را در نظام قدیم که معادل پایه دهم کنونی است در خرداد 1371 امتحان دادم و از مهرماه همان سال به درس خارج فقه و اصول استاد گرانمایه حضرت آیت الله العظمی سید محمد علی علوی گرگانی شرکت نمودم. نا گفته نماند که حقیر به دلیل علاقه به حضور در مراکز دانشگاهی در سال 1364 در کنکور سراسری دانشگاهها شرکت نموده و با رتبه 19 در رشته الهیات دانشگاه تهران (در گرایش فقه و مبانی حقوق  اسلامی) پذیرفته شدم. بنابراین ضمن تحصیل در حوزه علمیه قم، یک تا دو روز از هفته به تهران سفر می کردم و درسهای رشته الهیات را به سبک دانشگاهی که البته واجد نقاط قوت و ضعف بود فرا می گرفتم. به همین ترتیب، دوره لیسانس را در تیرماه 1369 به پایان بردم و همان سال یعنی در شهریور 69 در کنکور ارشد رشته الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی شرکت جسته و با کسب رتبه اول پذیرفته شدم. بنابراین از بهمن سال 1369 تا بهمن 1372 که از پایان نامه خود دفاع کردم، دانشجوی دانشکده الهیات دانشگاه تهران بودم. از آنجا که در آذر ماه 1370 ازدواج کرده بودم، با شروع زندگی جدید، در مرداد ماه 72 بنا به درخواست دانشگاه ایلام که طی یک فراخوان از فارغ التحصیلان دانشکده الهیات دعوت به همکاری کرده بود، به ایلام هجرت نمودم، درشهریور 72 در آزمون دکترای رشته الهیات در دانشگاه آزاد شرکت جستم. این در حالی بود که هنوز مشغول نگارش پایان نامه بودم. وقتی نامه قبولی در مقطع دکترا به دستم رسید، شرط ثبت نام را که دفاع از رساله بود نداشتم. به هر ترتیب بلافاصله تحصیل در مقطع دکترا را در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آغاز نمودم که از بهمن 1372 تا اسفند 1377 ادامه داشت و این کار با تردد مکرر بنده از ایلام به تهران  صورت می گرفت. بنابراین تحصیل در مقطع دکترا را در کنار تدریس موظف و فوق العاده در دانشگاه ایلام ادامه دادم. در حوزه صاحب الزمان (عج) در شهر ایلام تا حدودی درسهای عوامل فی النحو، هدایه، آموزش عقاید استاد مصباح و سیوطی را (مقداری از هر کدام) تدریس نمودم. در حوزه فاطمه الزهراء (س) ایلام که ویژه خواهران طلبه بود نیز تدریس منطق مظفر داشتم. از آنجا که از مرداد 73 رسماً عضو هیات علمی دانشگاه ایلام هستم، به دلیل دوری راه و محرومیت منطقه ایلام، و قمی الاصل بودن و قصد ادامه تحصیل در حوزه، خواهان انتقال به دانشگاههای قم هستم. بنابراین از مهر ماه 1381 در دانشگان پیام نور قم به صورت ماموریت به خدمت به تدریس پرداختم و همزمان در درس خارج فقه آیت الله مکارم شیرازی و اصول آیت الله جعفر سبحانی شرکت کردم. از بهمن 82 به دانشگاه قم جابجا شدم و این ماموریت تا بهمن 1383 ادامه داشت. از مهرماه 1384 با اتمام مأموریت در دانشگاه قم، به ایلام بازگشتم و تا بهمن آن سال به تدریس پرداختم. اما بار دیگر از بهمن ماه 1384 به مدت یک ترم از دانشگاه شاهد (تهران ـ روبروی مرقد مطهر امام خمینی ره ) برای مدت یک ترم مأمور به خدمت شدم که به تدریس فقه و اصول در رشته فقه و حقوق اسلامی اشتغال داشتم. از مهر ماه 1386 ازدانشگاه ایلام به دانشگاه پیام نور استان قم منتقل شدم وبه عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور واحد جعفریه (35 کیلومتری قم) به خدمت اشتغال دارم و به صورت حق التدریس با دانشگاه قم نیز همکاری دارم. حقیر در وضعیت رسمی قطعی و استاد یار پاییه  12 می باشم.  
پایان نامه ها و آثار علمی :
عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد اینجانب "ترجمه و تحقیق بخش رهن از قواعد علامه حلی" به راهنمایی حجة الاسلام و المسلمین گرگانی عضو هیات علمی دانشکده  الهیات دانشگاه تهران بوده است و در بهمن 1372 از آن دفاع کرده ام. پایان نامه دکترا را با راهنمایی دکتر علیرضا فیض و مشاوره دکتر هادی عالم زاده و با عنوان «بررسی تطبیقی نظرات محقق اول و ثانی در احکام بیع» نگاشته ام. در این نوشته نظرات محقق حلی در شرایع الاسلام، مختصر النافع و نکت النهایه، با نظرات محقق ثانی در جامع المقاصد، رسائل المحقق الکرکی و حاشیه شرایع و حاشیه قواعد علامه حلی مقایسه و نکات اختلافی را استخراج و به بررسی استدلال طرفین پرداخته ام. دفاع اینجانب از پایانامه ی دکتری  06/12/1377 انجام شده است .با همکاری مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما به سال 1379 که از سوی رهبر معظم انقلاب به سال امام علی (ع) لقب یافت، توانستم کتابی با عنوان «تساهل و تسامح از دیدگاه امام علی علیه السلام» بنگارم که توسط آن مرکز چاپ داخلی شده است. مقالات دیگری نیز نگاشته ام که در مجلات معتبر دانشگاهی و یا همایشها پذیرفته یا چاپ شده که لیست آنها در زیر ارائه خواهد شد. با عنایات و فضل خداوند، درسال 1369 در مسابقات حفظ و قرائت قرآن مجید حوزه علمیه قم، رتبه دوم در حفظ 3 جزء قرآن را کسب نمودم. همچنین در سال 1376 در اولین مسابقات حفظ و قرائت قرآن مجید ویژه اعضای هیات علمی دانشگاهها رتبه اول در حفظ یک جزء را به دست آورم. حقیر، از ابتدای تدریس در دانشگاه با گروه معارف اسلامی نیز همکاری داشته و دروس عمومی معارف اسلامی همچون تاریخ اسلام، اخلاق اسلامی، معارف اسلامی 1و2 را تدریس نموده و هم اکنون مجوز تدریس درس تفسیر موضوعی قرآن و نهج البلاغه (یک ساله)، تاریخ و تمدن اسلامی و اخلاق اسلامی (آیین زندگی) را به صورت سه ساله، از معاونت اساتید معارف اسلامی دریافت داشته ام.

آثار مکتوب اینجانب:

1-تساهل و تسامح از دیدگاه امام علی (ع) / کتاب / مرکز پژوهشهای صدا وسیما / قم /1380

2- بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه ایلام نسبت به درس معارف اسلامی / طرح پژوهشی/امور پژوهشی دانشگاه ایلام/1378

3-ازدواج با اهل کتاب / مقاله/ بدون انتشار / 1375

4-اسرار و آثار نماز/ مقاله /اجلاس سراسری نماز – تبریز / 1376

5-اقسام و احکام نماز / مقاله / اجلاس سراسری نماز / 1376

6-فرهنگ شهادت از دیدگاه امام خمینی (ره)/ مقاله / پنجمین گردهمایی تبیین اندیشه های دفاعی امام خمینی (ره) / شیراز / مهر 1376

7-مقام منزلت علی بن مهزیار اهوازی / مقاله/ مجمع بزرگداشت علی بن مهزیار اهوازی / اهواز / اردیبهشت 1377

8-بازتاب نماز در سلامت روانی و زندگی /مقاله/ مجله تربیت / آذر و دی ماه 1378

9-زبدۀ البیان و تفسیر قرطبی در نگاه تطبیغی / مقاله / مجله پژوهش های قرآنی / چاپ بهار و تابستان 1374

10-نگاهی به جای گاه قم در تاریخ سیاسی معاصر/ مقاله / مجله پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم اسلامی دانشگاه تهران / 1381

11-ضمان مقبوض به عقد فاسد از دیدگاه محقق اول و ثانی / مقاله / مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران/ 1380

12-تسهول و تسامح  از دیدگاه امام علی (ع) / مقاله / کنگره بررسی سیره و اندیشه امام علی (ع) دانشگاه شیراز / 1379

13-جایگاه فقه در عصر ظهور / مقاله / دومین همایش بین المللی دکترین مهدویت / تهران / شهریور 1385

14-حقوق اقلیت های دینی در عصر ظهور / مقاله / سومین همایش بین المللی دکترین مهدویت / تهران / شهریور 1386